Brug bij het spoorwegmuseum Bochum Dahlhausen.
RuhrtalRadweg, Stratmann

Hoog in de lucht en diep onder de grond

De spoorlijn loopt bijna rechtdoor - van de Ruhrmetropolen naar het Sauerland - maar wat je hier te zien krijgt is ondergronds. Maar het programma bevat ook een aantal echte fantasievluchten. Luister naar de puls van staal, laat je verbazen op de Skywalk of duik in een andere wereld.

Blick auf das Bergbaumuseum mit Förderturm im Sonnenuntergang.
Lukas Wiegand, Ruhr Tourismus GmbH
Eerste halte:

Bochum

"Bochum, ik ben van jou, Bochum ik ben aan jou gehecht..." De stem van Herbert Grönemeyer, en daarmee het aanstekelijke deuntje in mijn hoofd, wordt steeds indringender naarmate de trein langzamer rolt en het bord "Bochum Hauptbahnhof" leesbaar wordt.
meer informatie over Bochum

Diep onder de grondGeschiedenis en kunst onder de grond

"Je hebt een hartslag van staal," wil ik uit mijn hoofd zetten. Zinnen die me doen denken aan tienduizend brullende mensen in het Ruhrstadion aan de Castroper Straße. “Bochum” is tenslotte ook het fanlied van Vfl Bochum. Maar vandaag is geen wedstrijddag. Vandaag kom ik erachter waarom hier de hartslag van staal klopt. En waar kan dat beter dan hier in het grootste mijnbouwmuseum ter wereld. Het Duitse mijnbouwmuseum. Ik ben slechts 20 meter onder het museum? Ik reis "ondergronds" in de mijnkooi en voel me bijna een mijnwerker terwijl ik door de donkere, smalle gangen beweeg. Van onder de grond de lucht in. Het hoofdframe biedt me een bijzonder uitzicht over de stad, met de hartslag van staal. 

MuT is de afkorting voor “Museum unter Tage”, het ondergronds museum – maar gelukkig heb ik die tijdens mijn bezoek niet nodig. Alleen al het pad naar het museum trekt mijn aandacht. Ik slenter, begeleid door het gekwetter van vogels en langs ettelijke standbeelden door het grootse kasteelpark. Ik stop bij de slotgracht en ben verbaasd. “Uit oud maakt men nieuw" lijkt hier het motto te zijn. Het ensemble van ruïnes en nieuwbouw ziet er fascinerend uit. In de oude waterburchtruïne is een moderne glazen kubus geplaatst, waarin ook een café is gevestigd. Een echt hoogtepunt, en niet alleen voor architectuurfans. Ik ga verder naar mijn eigenlijke bestemming. 

Hoewel de tentoonstellingsruimtes van MuT ondergronds liggen, zijn ze licht en vriendelijk. Tentoonstellingen variërend van klassieke olieverfschilderijen tot abstracte lichtinstallaties wachten op me. 

Eingang zum MuT Museum unter Tage
Stiftung Situation Kunst Werner Hannappel, Essen Archiv Dirk Reinartz, Buxtehude
Deutsches Bergbaumuseum, Bochum
OLFF APPOLDwww.olffappold.com, Ruhr Tourismus GmbH
Ausstellungsraum im MuT Museum unter Tage in Bochum
Eric Polenz, Vervoorts & Schindler Architekten BDA

Nieuwsgierig?Kijk dan hier voor meer informatie

Deutsches Bergbau-Museum Bochum

De headframe, die hier tot in de hemel reikt, biedt een geweldig uitzicht. Ondergronds biedt een demonstratiemijn met galerijen, tunnelgraafmachines en snijmachines een authentieke mijnbouwervaring.

Openingstijden
dinsdag09:30 - 17:30
woensdag09:30 - 17:30
donderdag09:30 - 17:30
vrijdag09:30 - 17:30
zaterdag09:30 - 17:30
zondag09:30 - 17:30
Prijsinformatie
Volwassenvanaf 10,00 €
Volwassenvanaf 10,00 €
Kinderenvanaf 5,00 €
DetailsDeutsches Bergbau-Museum Bochum

Am Bergbaumuseum 28
44791 Bochum

www.bergbaumuseum.de
Afstand tot het treinstation: 1,6 km

Museum unter Tage

Ondergronds is hier alleen letterlijk op te vatten: Zowel de schilderijen en lichtinstallaties die in dit museum met zijn bijzondere locatie te zien zijn, als de architectuur, zijn bovengronds prachtig, echt uniek en echt de moeite waard.  

Openingstijden
woensdag14:00 - 18:00
donderdag14:00 - 18:00
vrijdag14:00 - 18:00
zaterdag12:00 - 18:00
zondag12:00 - 18:00
vakantie12:00 - 18:00
Prijsinformatie
Volwassenvanaf 6,00 €
DetailsMuseum unter Tage

Schloßstraße 29D
44795 Bochum

situation-kunst.de
Afstand tot het treinstation: 0,6 km

Op wegVan Bochum naar Dortmund

Dat was een geslaagd begin van mijn culturele excursie naar het Ruhrgebied. Met de RE 16 gaat het verder naar Dortmund. Een zitplaats kon ik niet bemachtigen. Maar geen probleem, ik ben er over 11 minuten.

Miniaturansicht eines Bahnhofs von 1954 im Deutschen Fußballmuseum Dortmund
Johannes Höhn, Tourismus NRW e.V.
Tweede halte:

Dortmund

Dortmund. Wanneer ik aan jou denk, wordt mij alles geel voor de ogen. Altijd die voetbalclichés. Ik kan niet om DE balsport heen als ik op bezoek ben, maar ik heb gehoord dat je ook kakelbont bent en een creatieve ziel hebt?
meer informatie over Dortmund
Mural von Denis Klatt vor dem Dortmunder U
Johannes Höhn

Kleurrijk en creatiefDortmund kan meer dan zwart-geel

En wat is het de moeite waard om er even langs te gaan. Het voormalige brouwerijgebouw, vlakbij het centraal station, bruist van de kunst en creativiteit. Na kolen, staal en bier, die de regio vroeger kenmerkten, is de Dortmunder U vandaag een centrum voor kunst, cultuur en onderwijs. Bovendien zijn er hier ook prachtige panorama’s – vanaf het glazen dak. Dortmund is behoorlijk groen. Dat had ik niet gedacht. Maar voor natuurbeleving moet ik eerst nog wat verder gaan.  Naar het zuidoosten. Naar het Sauerland – want mijn hart klopt voor het Sauerland. Ach nee, nog zo’n oorworm.

Voor ik mijn reis naar het Sauerland voortzet, heb ik nog eens zin in een kleurrijke stadservaring. Beneden in de Unionwijk, die bij de Dortmunder U begint, sieren talloze murals de huisgevels en ik kijk ernaar uit om wat kunst op te snuiven terwijl ik in de frisse lucht wandel. Quasi stedelijke reiservaringen voor de handbagage. Hoe realistisch sommige muurschilderingen eruit zien. Net foto's. Maar de kunstwandeling was beslist de moeite waard!

Nieuwsgierig?Kijk dan hier voor meer informatie

Dortmunder U

Hier tel ik drie pluspunten tegelijk! Het gebouw met de grote gouden U op het dak is een herkenningspunt voor de stad, een uitkijkpunt met een panoramisch uitzicht en een creatief centrum met verschillende tentoonstellingen en evenementen. 

Openingstijden
dinsdag11:00 - 18:00
woensdag11:00 - 18:00
donderdag11:00 - 20:00
vrijdag11:00 - 20:00
zaterdag11:00 - 18:00
zondag11:00 - 18:00
DetailsDortmunder U

Leonie-Reygers-Terrasse
44137 Dortmund

dortmunder-u.de
Afstand tot het treinstation: 0,4 km

Deutsches Fußballmuseum in Dortmund

In het voetbalmuseum word ik gegrepen door de fankoorts en ik durf te wedden dat zelfs voetbalfans hier liefde, passie en een bijzondere levenshouding zullen ervaren.

Openingstijden
dinsdag10:00 - 18:00
woensdag10:00 - 18:00
donderdag10:00 - 18:00
vrijdag10:00 - 18:00
zaterdag10:00 - 18:00
zondag10:00 - 18:00
Prijsinformatie
Volwassenvanaf 17,00 €
Volwassenvanaf 18,00 €
Kinderenvanaf 14,00 €
DetailsDeutsches Fußballmuseum

Platz der Deutschen Einheit 1
44137 Dortmund

www.fussballmuseum.de
Afstand tot het treinstation: 0,3 km

Op wegVan Dortmund naar Hagen

"Waarom hebben die allemaal vrijaf?" vraag ik me af als ik weer op de regionale expresstrein stap. Ik gebruik mijn vrije dagen voor een rondreis door NRW. Maar als ik naar de vele licht geïrriteerde gezichten kijk, realiseer ik me dat maar weinig passagiers vandaag nog een bezoek aan een grot of een kasteel gepland hebben.

Großes Stirnfenster im Hagener Hauptbahnhof von Jan Thorn Prikker
Birgit Andrich
Derde halte:

Hagen & Iserlohn

Ergens tussen het Ruhrgebied en het Sauerland. De meningen zijn hier verdeeld. Ik woon al mijn hele leven in NRW en ben hier nog nooit geweest. Het station ziet er niet uit. Klein, chaotisch, een beetje verouderd. Maar als ik het station uitloop, valt mijn oog op dit bijzonder kleurrijk, artistiek glas-in-loodraam. Ontworpen door de kunstenaar Jan Thorn-Prikker, de Nederlandse monumentale kunstenaar en pionier van de moderne glas-in-loodkunst. Een prachtig juweel voor het station. Maar het is maar goed dat een stad over het algemeen niet alleen wordt bepaald door haar treinstation. En alles wat hier op me wacht, is zeker de moeite waard.
meer informatie over Hagen & Iserlohn

Hoge vluchten en ondergrondse ervaringenHagen als uitgangspunt

Met mijn koningskroon, een ongelooflijk lekker oosters bladerdeeggebakje uit de pistache banketbakkerij, die op slechts 10 minuten lopen van het station ligt, vertrek ik met de trein richting Hohenlimburg. En dan is het tijd om te klimmen. Want mijn bestemming, kasteel Hohenlimburg, torent uit boven de wijk waaraan het zijn naam dankt. Het enige middeleeuwse kasteel op een heuvel in Westfalen is behoorlijk indrukwekkend. En het uitzicht vanaf hier over de Lennevallei is nog indrukwekkender. Ik ben vooral dol op de baroktuin en een heel eng verhaal dat ik te horen krijg tijdens de rondleiding door het kasteel. 
Eerst naar beneden. En wie had gedacht dat mijn vervolgreis van nauwelijks twintig minuten me daarbij zou helpen. Wat een idyllische route. Extra tip: zorg ervoor om aan de linkerkant van de trein gaat zitten. Ik kan de Lenne door het raam zien stromen en als ik hem oversteek, doemt de rotsformatie "Pater und Nonne" plotseling voor me op. Verdorie, ik was te langzaam om de camera van mijn mobiele telefoon tevoorschijn te halen. Eenmaal aangekomen in Iserlohn gaat het echt bergafwaarts. Het wordt donker om me heen, alleen een paar zaklantaarns knipperen. Het glinstert en fonkelt. "Is dat een geheime doorgang?" hoor ik een kind naast me vragen – en ik ben minstens zo opgewonden. En dan wordt het heel stil om me heen en luister ik naar het geluid van de grot. Het ene moment ben ik een jonkvrouw, het andere moment een holbewoner. En dit is in de Dechenhöhle – een van de mooiste druipsteengrotten van Duitsland.

Luftaufnahme von Schloss Hohenlimburg
Fürst zu Bentheim Tecklenburg, Schloss Hohenlimburg
Höhlensee in der Dechenhöhle
Dechenhöhle und Deutsches Höhlenmuseum Iserlohn

Nieuwsgierig?Kijk dan hier voor meer informatie

Schloss Hohenlimburg

Het kasteel op de heuveltop, dat hoog boven Hagen uittorent, is grotendeels bewaard gebleven in zijn oorspronkelijke staat en is naar mijn mening de inspannende klim meer dan waard. 

Openingstijden
maandag10:00 - 17:00
dinsdag10:00 - 17:00
woensdag10:00 - 17:00
donderdag10:00 - 17:00
vrijdag10:00 - 17:00
zaterdag10:00 - 17:00
zondag10:00 - 17:00
Prijsinformatie
Volwassenvanaf 4,00 €
Volwassenvanaf 7,50 €
Kinderenvanaf 5,00 €
DetailsKasteel Hohenlimburg

Alter Schloßweg 30
58119 Hagen

schloss-hohenlimburg.de
Afstand tot het treinstation: 0,8 km

Openingstijden

Niet aangegeven

Details

Op wegVan Hagen naar Altena

Sauerland, mijn hart klopt voor het Sauerland. Ik vertrek weer vanaf het station van Iserlohn richting Altena en laat mijn blik uit het raam dwalen. Groene heuvels gaan aan me voorbij en ik ben zo dankbaar dat de volgende bezienswaardigheid op mijn route een heel bijzonder kenmerk heeft.

Das Ufer der Lenne in Altena
Stadt Altena, Jan Graumann
Vierde halte:

Altena

Neem een kasteel, de rivier Lenne, een historische oude stad en een heuvelachtig, groen landschap en daar heeft men het, de Sauerlandse droomstad Altena. Uitstappen, alstublieft!

Pure ridderromantiekBurcht Altena verrast

Mijn benen zijn zwaar, ik ben een beetje moe, maar: in Altena wacht me een bijzondere schoonheid, die ik zelfs met de avonturenlift kan beklimmen: burcht Altena. Ook wel bekend als de oudste jeugdherberg ter wereld. Ik wandel langs de imposante kasteelmuur en geniet van een echt panoramisch uitzicht over de regio. Vanaf de kasteeltorens ziet het er nog mooier uit. Binnen in de burcht duik ik diep in het verleden, waar verschillende tentoonstellingen me onderdompelen in de geschiedenis van deze historische plek. Ik kijk er al naar uit om mijn reis naar het volgende hoogtepunt in Sauerland voort te zetten. Ik kom langs charmante kleine stadjes als Werdohl en Plettenberg, die pronken met hun traditionele vakwerkhuizen en historische kerken. En ook weer van de partij: de Lenne, die in de Lennevallei schilderachtig door het landschap blijft kronkelen.

Luftaufnahme der Burg Altena
Tourismus NRW e.V.
Burghof der Burg Altena im Sauerland
Stadt Altena, Jan Graumann

Nieuwsgierig?Kijk dan hier voor meer informatie

Burg Altena

Aan de ene kant kun je de eerste jeugdherberg ter wereld zien, die meer dan 100 jaar geleden in het kasteel werd opgericht en waarvan de slaapvertrekken nog steeds in originele staat zijn. Anderzijds is er een prachtig panoramisch uitzicht over het Sauerland.  

Openingstijden
woensdag09:30 - 17:00
donderdag09:30 - 17:00
vrijdag09:30 - 17:00
zaterdag11:00 - 18:00
zondag11:00 - 18:00
DetailsBurg Altena

Fritz-Thomée-Straße 80
58762 Altena

www.burg-altena.de
Afstand tot het treinstation: 0,9 km

Op wegVan Altena naar Attendorn

Voordat ik mijn volgende wandeling in Attendorn begin, stap ik over in Finnentrop. Een gemeente die onder andere Faulebutter te bieden heeft. Wat een gekke naam voor een wijk. Maar er is ook een vleermuizentunnel en een verscheidenheid aan fiets- en wandelpaden. Ik ben van plan om hier de volgende keer te stoppen, maar voor nu ga ik verder met de RB92.

Staumauer am Biggesee
Tourismus NRW e.V.
Letzter Halt:

Attendorn

Verwinkelte Gassen in der Altstadt, den Biggesee vor der Tür und die Tropfsteine der „Atta-Höhle“ als unterirdische Stars überrascht mich dieses zauberhafte Städtchen im Sauerland mit seinen verschiedenen Facetten. Das mag ich!
Aussichtsplattform Biggeblick am Biggesee in Attendorn
sabrinity

Schilderachtige idylleHoog in de lucht en diep onder de grond

Ik slenter door het kleine, gezellige oude stadje voordat mijn voeten – inmiddels hersteld dankzij de treinreis – me ver in de natuur dragen.  Ik wandel iets minder dan een uur voordat mijn ogen "dit wonderschone groen-blauw" ontmoeten. De Biggesee is echt schilderachtig. Maar voordat ik de oever bereik, is er nog een steile klim. En dan is het tijd om diep adem te halen en te genieten. Vanaf het uitkijkplatform van de Biggesee skywalk heb ik een spectaculair uitzicht over het idyllische Sauerlandmeer. Met dit uitzicht zou ik wel willen afkoelen in het meer. Misschien de volgende keer.

Maar goed dat ik in Attendorn ook op andere manieren verkoeling kan zoeken. Laten we naar de stalagmieten en stalactieten gaan. Ik had niet gedacht dat ik in zo'n korte tijd twee grotten zou bezoeken. Maar per slot van rekening is de Atta-grot een van de grootste druipsteengrotten van heel Duitsland. Bovendien rijpt in deze grot de beroemde Atta-kaas. Te gek. Helemaal te gek. De grot ligt direct naast het station – vandaar luidt het: uit de grond vrijwel rechtstreeks op de regionale trein. Ik heb het een beetje koud – het was tenslotte maar negen graden in de Atta-grot – dus als de airconditioning het vandaag laat afweten, kan ik het (even) aan.

Nieuwsgierig?Kijk dan hier voor meer informatie

Atta-grot

In deze onderwereld vormt eeuwig druipend water een stenen landschap dat me versteld doet staan. De natuur is hier al miljoenen jaren aan het werk en heeft geduldig en ijverig een van de grootste en mooiste druipsteengrotten van Duitsland gecreëerd.

Openingstijden
maandag10:00 - 15:30
dinsdag10:00 - 15:30
woensdag10:00 - 15:30
donderdag10:00 - 15:30
vrijdag10:00 - 15:30
zaterdag10:00 - 15:30
zondag10:00 - 15:30
vakantie10:00 - 15:30
Prijsinformatie
Volwassenvanaf 13,00 €
DetailsAtta-Höhle

Finnentroper Str. 39
57439 Attendorn

www.atta-hoehle.de
Afstand tot het treinstation: 0,6 km

Uitzicht Biggesee

Ik voel me een beetje misselijk als ik door de roostervloer onder me kijk - maar het uitzicht is alle moeite waard: het uitzicht over het meer, de heuvels en velden van het Sauerland is gewoonweg prachtig!

Openingstijden

Niet aangegeven

DetailsUitkijkplatform Biggeblick

Waldenburger Bucht 11
57439 Attendorn

erlebe-attendorn.de
Afstand tot het treinstation: 2,9 km

Zin in een overzicht?Alle haltes in één oogopslag

Hoog in de lucht en diep onder de grond
  • Bochum. De bloem in de wijk. Een stad vol levende geschiedenis. Hier kun je een ondergronds museum, het planetarium of het stadion bezoeken. Ben je er ooit geweest?
    Direct naar Bochum
  • De gedachte aan Dortmund maakt je ogen geel. Omdat je in deze stad gewoon niet om voetbal en BVB heen kunt. En eerlijk gezegd, waarom zou je ook?
    Direct naar Dortmund
  • Is dit het Ruhrgebied of het Sauerland? De meningen zijn verdeeld. Maar de steden zijn zeker de moeite waard, want je kunt kasteeltorens beklimmen en diep afdalen in kleurrijke grotten.
    Direct naar Hagen & Iserlohn
  • Neem een kasteel, de rivier Lenne, een historische oude stad en een heuvelachtig, groen landschap en daar heeft men het, de Sauerlandse droomstad Altena. Uitstappen, alstublieft!
    Direct naar Altena
  • Träumerische Altstadt, Naturidylle am Biggesee und beeindruckende Höhlen – das zauberhafte Städtchen im Sauerland steckt voller Überraschungen. Und es ist so facettenreich.
    Direct naar Attendorn

    Waar blijft de trein?Bijzondere tips voor bijzondere situaties!

    Komt de trein weer eens niet? Geen probleem, in NRW valt er genoeg te ontdekken.

    • In Bochum serveert Dobby's Vegan Streetfood direct bij het centraal station burgers, wraps, bowls en fingerfood zonder dierlijke ingrediënten, ook om mee te nemen. 
    • In Dortmund kan men de bier- en voetbalcultuur ervaren: Op ongeveer 10 minuten van het centraal station serveert de Bergmann-kiosk vers gebrouwen bier uit de Bergmann-brouwerij en direct tegenover het centraal station kan men zich onderdompelen in de wereld van het voetbal in het Duitse voetbalmuseum. Ongeëvenaard in Duitsland.
    • Het ruikt zoet en heerlijk in Hagen: Pistachio, Konditorei & Café, op vijf minuten van het centraal station, biedt een grote verscheidenheid aan oosterse lekkernijen. En het beste van alles: pistachecrème waar men ook kijkt. Er zijn dus genoeg zoete lekkernijen op de (verdere) reis. 
    • “Schnöggel” is een uitdrukking voor fijnproever in het Sauerland. En in het "Schnöggels" café & restaurant in Iserlohn is het bijzonder lekker. Op acht minuten van het centraal station serveert het historische oude arsenaal eerlijk, regionaal en milieubewust eten.
    • Als men nog een bijzonder mooi uitzicht op de Lenne wil zien: De Fritz Bergbrücke ligt op slechts vijf minuten afstand van het station van Altena.
    • Na zoveel avontuur in de buitenlucht is het Struck Landhotel & SPA in Attendorn de perfecte plek om te ontspannen. 

    Jouw tocht:
    111,5 km; reistijd 2:28 uur 
    Totale energie | Energie per 100 km Trein: 1,41 kWh | 1,26 kWh

    Ter vergelijking:
    Totale energie | Energie per 100 km Auto: 22,9 kWh | 17,07 kWh

    Zin in nog een treinreis?